[ Pobierz całość w formacie PDF ]
widoczne s niewielkie fragmenty wenusja skiego gruntu. P yty przypominaj obszary wylewów
lawy bazaltowej z t ró nic , e na Wenus, o wietlone wiat em s onecznym filtrowanym
przez grub warstw chmur, przybieraj one barw pomara czow . Te oraz inne wykonane
przez satelity radarowe zdj cia Wenus mo esz obejrze na stronie internetowej Views of the
Solar System projekcie Calvina J. Hamiltona, b d cym swego rodzaju przewodnikiem po
Uk adzie S onecznym. Jest on dost pny pod adresem www.solarviews.com/eng/homepage.htm
(zdj cia Wenus znajdziesz równie w kolorowej wk adce fotograficznej tej ksi ki).
S abo ukszta towane, wulkaniczne równiny, poprzecinane kr tymi kana ami (kanionami
pozostawionymi przez potoki sp ywaj cej lawy) pokrywaj wi ksz (oko o 85%) cz Wenus.
Na planecie znajduje si najd u szy kana w ca ym Uk adzie S onecznym Baltis Vallis
rozci gaj cy si na odcinku oko o 6800 kilometrów. Inne spotykane tu formy terenu to
pokryte kraterami wy yny, a tak e zdeformowane p askowy e.
Cz II: Wycieczka po Uk adzie S onecznym
112
W porównaniu z liczb kraterów na Ksi ycu i Merkurym na Wenus (nieposiadaj cej
w asnego satelity) jest ich zaskakuj co ma o. Niewielkie kratery nie istniej , a du ych jest
niewiele. Wynika to z faktu, e ju po zako czeniu fazy zderze kraterotwórczych powierzchna
Wenus zosta a zalana przez law b d przeobra ona na skutek procesów wulkanicznych
(erupcji p ynnej ska y z wn trza planety). Potop lawy i zmiany geologiczne zatar y wszystkie
(b d przynajmniej wi kszo ) istniej cych wcze niej kraterów. Od tego czasu zaledwie kilka
du ych obiektów uderzy o w powierzchni Wenus; z kolei ma ym, wybijaj cym kratery o rednicy
do oko o 3 kilometrów, rzadko kiedy udaje si dotrze do powierzchni planety s one
wyhamowywane i niszczone przez si y aerodynamiczne w g stej wenusja skiej atmosferze.
Powierzchni Wenus znacz wielkie wulkany i rozleg e a cuchy górskie, te jednak w niczym
nie przypominaj znanych nam z Ziemi gór pochodzenia niewulkanicznego (jak cho by Góry
Skaliste na zachodzie Stanów Zjednoczonych i Kanady czy Himalaje w Azji), których powstanie
jest efektem napierania na siebie p yt tektonicznych. Na Wenus nie stwierdzono równie
istnienia a cuchów wulkanicznych (takich jak pacyficzny Pier cie Ognia), wznosz cych si
na kraw dziach p yt. Procesy tektoniczne i dryf kontynentalny w postaci, jak znamy z Ziemi,
na Wenus nie maj miejsca.
Czerwony, zimny i ja owy
odkrywamy zagadki Marsa
Naukowcom uda o si sporz dzi niezwykle dok adne mapy topograficzne Marsa (topograficzne,
tj. takie, na których zosta a naniesiona wysoko poszczególnych formacji terenowych).
Na stronie internetowej NASA (http://www.google.com/mars) znajdziesz sporz dzon przez
National Geographic Society map ca ej Czerwonej Planety.
Map wykonano za pomoc wysoko ciomierza laserowego, umieszczonego na pok adzie
bezza ogowej sondy kosmicznej Mars Global Surveyor (MGS) kr cej wokó Marsa.
Najnowsze zdj cia planety mo esz znale na stronie www.msss.com, prowadzonej przez
korporacj Malin Space Science Systems, producenta kamer i aparatów fotograficznych
umieszczonych w sondzie.
W pa dzierniku 2001 roku do monitoruj cego Marsa MGS do czy kolejny próbnik NASA,
Mars Odyssey. Efekty jego pracy mo esz podziwia w Internecie na stronie http://mars.jpl.nasa.gov/
odyssey/.
Europejska Agencja Kosmiczna nie reklamuje wprawdzie swoich osi gni tak szeroko jak
NASA, powiniene jednak wiedzie , e 25 wrze nia 2003 roku na orbit Czerwonej Planety
wesz a bezza ogowa sonda Mars Express. Na stronie www.esa.int/SPECIALS/Mars_Express
znajdziesz wspania e zdj cia przes ane przez satelit .
Cho naukowcy dysponuj precyzyjnymi mapami Marsa, wci kryje on wiele tajemnic, które
pragniemy pozna . W kolejnych podrozdzia ach przybli Ci teorie na temat wody i ycia na
Marsie (koniecznie zajrzyj te do kolorowej wk adki niniejszej ksi ki).
Gdzie jest woda z tamtych lat?
[ Pobierz całość w formacie PDF ]